De pandemie heeft tijdelijk tot een kentering in de migratie op de arbeidsmarkt geleid, doordat het internationale reisverkeer stilviel en de wereld in een economische crisis belandde. Maar het sleutelwoord hier is tijdelijk. Volgens gegevens van honderden miljoenen zoekopdrachten naar en plaatsingen van vacatures op Indeed blijkt dat de internationale arbeidsmarkt weer is aangetrokken, vooral in Europa. Dit leidt tot wat we in sommige landen een kennistoename of 'braingain' noemen, de immigratie van hoogopgeleide medewerkers uit het buitenland. Ondertussen lijden andere landen onder een kennisvlucht of 'braindrain', de emigratie van hoogopgeleide medewerkers naar het buitenland.

Deze trends komen het meest voor in Europa, waar Europese burgers weer in het buitenland naar werk zoeken. Ondertussen is het aantal zoekopdrachten van buiten Europa naar vacatures binnen Europa veel hoger dan pre-corona. Deze trends hebben belangrijke gevolgen voor bedrijven die denken over het opbouwen en behouden van een sterk personeelsbestand, zowel nu als in de toekomst. Hier volgen vier inzichten over internationaal personeel, gebaseerd op data van Indeed Hiring Lab, die ik ook deelde tijdens mijn sessie op de FutureWorks 2022-conferentie van Indeed.

Pawel Adrjan, Director of EMEA Economic Research bij Indeed

De internationale zoektocht naar vacatures is gezond en er wordt meer migratie verwacht

De mobiliteit van medewerkers kan dienen als maatstaf voor een goed functionerende, concurrerende arbeidsmarkt. De cijfers spreken voor zich: in 32 Europese landen plaatsten bedrijven 100 miljoen vacatures tussen 2019 en 2022. In diezelfde periode werden ongeveer 800 miljoen internationale zoekopdrachten naar vacatures uitgevoerd.

Het aantal inkomende zoekopdrachten van buiten Europa is met 93% gestegen ten opzichte van het gemiddelde vóór de pandemie en is sinds 2020 meer dan verdrievoudigd. Internationale mobiliteit binnen Europa is echter gebruikelijk. Meer dan 8% van de bijna 450 miljoen inwoners van de Europese Unie is erbuiten geboren, terwijl 14% van de inwoners van het Verenigd Koninkrijk elders is geboren. In Londen stijgt dat aantal tot 37%. Amerikanen willen ook in Europa wonen en werken: 26% van de internationale werkzoekenden tussen januari en april 2022 was afkomstig uit de Verenigde Staten, de op een na grootste groep van buiten het continent.

Werkzoekenden gaan om talloze redenen naar het buitenland

De belangstelling voor internationaal werk kan worden toegeschreven aan mensen die een hoger loon en flexibeler werk willen, maar ook aan geografische arbeidstekorten en regionaal acute geopolitieke factoren. Dit jaar ontvluchtten miljoenen mensen de oorlog in Oekraïne, waardoor een golf van vluchtelingen op zoek ging naar werk in buurland Polen en er een nieuwe talentpool ontstond. Het gebruik van de nieuwe Oekraïenstalige versie van de site van Indeed in Polen groeide snel van nul naar een aanzienlijk aandeel van ongeveer 1,5% van alle zoekopdrachten in het land medio maart. (België en Zwitserland zijn de twee andere landen waar werkgevers zich het meest hebben ingespannen om Oekraïense vluchtelingen te ondersteunen). Ook nadat de Chinese regering een nieuw veiligheidsbeleid had opgelegd in Hongkong, explodeerde het aantal zoekopdrachten naar werk in het Verenigd Koninkrijk door inwoners die wilden verhuizen.  

Over het algemeen krijgen beter betaalde jobs de meeste aandacht. In Duitsland en het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld werden beter betaalde jobs bijna drie keer zo vaak aangeklikt door internationale medewerkers dan slechter betaalde jobs. Dezelfde trend geldt voor functies op afstand. In Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, de drie grootste Europese economieën en magneten voor economische migratie, zoeken en solliciteren buitenlandse werkzoekenden twee tot drie keer zo vaak naar jobs op afstand als binnenlandse werkzoekenden. Internationale sollicitanten klikken ook vaker op moeilijk invulbare functies dan op makkelijk invulbare functies. In Duitsland was die verhouding meer dan 2:1. Werkgevers die looninformatie vermelden in vacatures en een loontransparant beleid voeren, hebben dan vaak voorsprong op hun concurrenten. 

Het land dat het meeste internationale talent aantrekt ('braingain') is Luxemburg, gevolgd door Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Ierland. Deze landen hebben een stabiele binnenlandse welvaart en hun markten zijn sneller hersteld van de pandemie dan die van andere landen, waardoor ze ideaal zijn voor mensen die werk zoeken, ter plaatse of op afstand. 

Anderzijds zijn landen die minder snel van de pandemie herstellen natuurlijk minder populair bij internationaal talent. België, Tsjechië en Spanje hebben elk te lijden onder een 'braindrain'. Dit toont aan hoe de economische situatie en de toestand van de nationale volksgezondheid de aantrekkelijkheid voor internationale werkzoekenden beïnvloedt.

Bedrijven kunnen dit niet negeren

In 2022 zei 64% van de leidinggevenden van bijna 3000 bedrijven dat ze buitenlanders in dienst zouden nemen. Dit was vooral het geval in het Verenigd Koninkrijk, waar 74% zei buitenlandse medewerkers in dienst te willen nemen. Het biedt kansen om ondergewaardeerd talent aan te trekken dat over een groot potentieel beschikt. 

Het in dienst nemen van buitenlandse medewerkers verloopt natuurlijk niet zonder moeilijkheden. Bedrijven moeten rekening houden met belemmeringen op de werkplek in verband met taal en kennis. (Meer dan een kwart van de bedrijven die van plan waren buitenlandse medewerkers in dienst te nemen, zei dat onvoldoende kennis van de lokale markt een bezorgdheid is). 

Toch lijkt investeren in buitenlandse medewerkers, volgens de data van Indeed, goed voor het bedrijfsleven: 73% van de medewerkers zegt graag met collega's uit andere landen te werken, 72% vindt dat ze daardoor nieuwe dingen leren en 63% vindt dat buitenlandse medewerkers vaardigheden hebben die hun eigen vaardigheden aanvullen.

Manieren waarop werkgevers buitenlands talent kunnen aantrekken en behouden 

Arbeidsmigratie na de pandemie is concurrentieel, maar er zijn enkele manieren waarop werkgevers internationaal talent kunnen aantrekken.

  • Bereid je voor op buitenlandse kandidaten door uit te zoeken wat er bij hen speelt en in welke vacatures ze interesse hebben.
  • Weet dat goedbetaalde en moeilijk in te vullen vacatures en vacatures op afstand meer aandacht krijgen van buitenlandse medewerkers en dus meer kans maken op belangstelling uit het buitenland.
  • Plaats vacatures op buitenlandse websites of in meerdere talen en huur meertalige recruiters in. 
  • Kies sollicitanten met uiteenlopende achtergronden en vaardigheden en ondersteun zo vluchtelingen en andere migranten. Wees ook bereid om snel aan te werven, want voor deze kandidaten moet het vaak snel gaan. 
  • Overweeg om hulpmiddelen ter beschikking te stellen voor de succesvolle sollicitanten die zich in een nieuw land gaan vestigen.

Zodra medewerkers de grens oversteken voor een job, wordt retentie het belangrijkste aspect voor werkgevers: voortdurend voorzien in de behoeften van internationaal personeel en het handhaven van een concurrentieel loon en aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden. Een nieuwe job vergt niet meer dan een muisklik. Competitief blijven en inspelen op nieuwe arbeidsmarkttrends is daarom essentieel voor succes.

Pawel Adrjan is Director of EMEA Economic Research bij Indeed.