Door Amy Jordan

Toen Caroline Ferrarone bijna met ouderschapsverlof ging, verheugde ze zich erop om moeder te worden, maar was ze ook bezorgd over wat ze zou mislopen op het werk. Zou ze bij terugkomst nog steeds dezelfde functie, teamleden en verantwoordelijkheden hebben? Zou ze haar carrière in goede banen kunnen leiden?

"Er waren veel dingen die ik niet wist over de balans vinden tussen moederschap en werk, dus ik maakte me de eerste keer nogal zorgen", zegt Caroline, Senior Manager Marketing V.S. bij Indeed. "Voor mijn gevoel moest ik er alles aan doen om te bewijzen dat ik me nog steeds volledig inzette in een team dat voornamelijk uit mannen bestond."

Ze werkte door tot aan de bevalling: acht dagen later dan ze was uitgerekend. Tijdens haar verlof had ze het idee om buiten de boot te vallen omdat ze geen invloed had op belangrijke beslissingen. Een paar weken nadat ze weer aan het werk ging, voelde ze zich gedwongen ja te zeggen tegen diverse zakenreizen om geen toekomstige kansen mis te lopen.

"Het was vooral druk die ik mezelf oplegde", vertelt ze. "Mijn manager of andere leidinggevenden verwachtten heus niet dat ik alles deed, maar ik vond zelf dat ik moest bewijzen dat ik nog steeds een waardevolle medewerker was."

Voordat ze bij Indeed ging werken, voelde de terugkeer na haar zwangerschapsverlof als een lose-losesituatie voor Sherrie Nguyen, Director of SMB Product Marketing en mede-oprichter van de Inclusive Resource Group (IRG) voor ouders en verzorgers.

"Het was een van de moeilijkste perioden in mijn leven ... Het gevoel dat ik als moeder, medewerker en echtgenote tekortschoot", zegt Sherrie, die vanwege het moederschap een groot deel van haar werkdag kwijt was aan kolven en soms ziekteverlof moest opnemen. 

"Ik had veel te hoge verwachtingen, en het beleid en het systeem hielpen me niet om aan die verwachtingen te voldoen. Maar ik zag het als mijn eigen falen in plaats van te beseffen dat het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie over hoelang je borstvoeding moet geven en het bedrijfsbeleid over hoeveel verlof je krijgt als (aanstaande) moeder, niet met elkaar overeenkomen. Door dat inzicht besloot ik de IRG voor ouders en verzorgers bij Indeed op te richten."

Sherrie zegt: "Toen ik dit eenmaal doorhad, begon ik in te zien dat ik geen mislukkeling ben. Het systeem zorgde ervoor dat het 'mislukte'."

Veelvoorkomende uitdagingen van ouderschapsverlof overwinnen

Deze verhalen illustreren slechts een paar van de feiten waar vrouwen tegenaan lopen als ze met ouderschapsverlof gaan. 

In een maatschappij die de 'ideale medewerker' waardeert, d.w.z. iemand die zich volledig op het werk stort ten koste van zijn of haar privéleven, zijn moeders in het nadeel. Niet alleen is de tijd na de bevalling vaak een van de meest uitdagende perioden, vrouwen dragen tegenwoordig nog steeds de meeste verantwoordelijkheden voor het huishouden en de zorg voor de kinderen. 

Hoe kunnen bedrijven met deze kennis in gedachten ervoor zorgen dat medewerkers zich gelijkwaardig voelen? Hier zijn zeven manieren om het werk voor werkende moeders te verbeteren, vóór, tijdens en na het ouderschapsverlof:

1. Breng werkende moeders in contact met mentors en de gemeenschap

Zorg ervoor dat medewerkers en managers op de hoogte zijn van de verlofmogelijkheden binnen je bedrijf, en begeleiding krijgen bij het opnemen van ouderschapsverlof en de terugkeer naar het werk. Bedenk of je mentorprogramma’s kunt ontwikkelen waarbij nieuwe moeders binnen het bedrijf advies kunnen vragen aan senior leidinggevenden die ook moeder zijn. 

Het vormen van IRG’s voor ouders draagt ook bij aan een gevoel van verbondenheid op het werk en biedt mogelijkheden voor belangenbehartiging. Zo pleitte de IRG voor ouders en verzorgers van Indeed voor een beleid van 26 weken aaneengesloten betaald zorgverlof na een geboorte, adoptie of plaatsing van een kind. Dit werd onlangs ingevoerd onder Chief People Officer Priscilla Koranteng.

2. Stel vooraf een persoonlijk actieplan op

Zwangerschappen trekken zich niets aan van een tijdsplanning; bespreek daarom wat er bij de overgangsperiode komt kijken. Stimuleer moeders om aan te geven of en hoe ze willen communiceren tijdens hun verlof. Iedereen heeft een eigen idee over wat de balans tussen moederschap en carrière inhoudt en niemand zal precies dezelfde ondersteuning nodig hebben. Wat iemands voorkeur ook is, laat hen weten dat zij de teugels in handen hebben. 

3. Wees bereid om flexibel te zijn

Elke vrouw heeft een unieke (en soms onverwachte) ervaring tijdens en na de bevalling, zeker nieuwe moeders. Voor sommige vrouwen die dachten dat ze in contact wilden blijven met hun werk tijdens hun ouderschapsverlof blijkt dat toch niet haalbaar of wenselijk. Houd de plannen flexibel om de veranderende omstandigheden te faciliteren en laat vrouwen zelf hun verlof bepalen, zodat dit het beste aansluit bij wat zij nodig hebben.

4. Ontwikkel inclusieve processen

Vrouwen die met zwangerschapsverlof zijn kunnen loopbaankansen mislopen, zoals gepasseerd worden voor een promotie of niet meedoen aan een sollicitatieprocedure. Onderzoek van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen toont aan dat discriminatie op de werkvloer vaak te maken heeft met zwangerschap en moederschap. Bovendien geldt in heel België dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen groter wordt naarmate ze meer kinderen hebben.

Door promotie- en beoordelingsprocessen te ontwikkelen waarbij rekening wordt gehouden met vrouwen die met zwangerschapsverlof zijn, bijvoorbeeld door de sollicitatieprocedure voor een hogere functie uit te stellen, ontstaat er een betere toegang tot promotie en kan de loonkloof tussen mannen en vrouwen worden verkleind.

5. Begeleid de terugkeer naar het werk

Tijdens de 'fase van weer aan het werk gaan' hebben moeders en verzorgers de meeste ondersteuning nodig, maar op dat punt gaan veel organisaties de mist in. Naast voldoende ruimte om te kolven en voorzieningen voor medewerkers die borstvoeding geven, is het noodzakelijk om voldoende flexibiliteit en begeleiding te bieden om vrouwen te helpen weer aan de slag te gaan. 

Misschien kun je een overgangsperiode van een maand aanbieden. Zo kunnen werkende moeders er weer in komen terwijl ze de flexibiliteit behouden die ze nodig hebben om de verantwoordelijkheden op het werk en thuis in balans te houden; dat kan bijvoorbeeld met 25% van hun normale uren in de eerste week, 50% in de tweede week, 75% in de derde en 100% in de vierde week. Bovendien is een gestructureerd inwerkplan bij terugkeer naar het werk (vergelijkbaar met wat een nieuwe medewerker krijgt aangeboden) vaak wenselijk, waardoor vrouwen hun kennis van het bedrijfsbeleid, de bedrijfsprocessen en hun werkterrein kunnen opfrissen.

6. Breng hen in contact met externe partijen

Werk samen met organisaties die hulp bieden aan werkende ouders, zowel voor als na het verlof. Zo biedt Indeed medewerkers bijvoorbeeld toegang tot Maven, een kliniek die allerlei soorten ondersteuning biedt op het gebied van reproductieve en familiegezondheidszorg, en Mother Honestly, een platform dat zorgverleners helpt bij het behouden van hun werk-privébalans. Een ander bedrijf, Parentaly, biedt hulpmiddelen en trainingen voor het plannen van ouderschapsverlof en de terugkeer naar het werk, zodat iedereen ongeacht geslacht eenvoudiger door het verlofproces kan navigeren.

7. Voer gesprekken van mens tot mens

Iedere vrouw ervaart het ouderschap op haar eigen manier, afhankelijk van uiteenlopende factoren zoals afkomst en socio-economische status. Als een manager oprecht interesse toont in het leven van elke medewerker die weer aan het werk gaat na ouderschapsverlof en een open gesprek aangaat over hun noden, dan draagt dit bij aan een gevoel van inclusie. 

"Niet iedereen heeft de mogelijkheid om kinderopvang te regelen als een kind ziek is", zegt Caroline. "Ik vind dat er te weinig aandacht is voor zorgtaken en wat deze allemaal omvatten; en dat de mogelijkheden die je hebt wat betreft hoe en wanneer je werkt, erg afhankelijk zijn van de omstandigheden." 

Sherrie raadt aan om drie eenvoudige vragen te stellen: Hoe gaat het met je? Wat heb je nodig? Waarmee kunnen we je helpen?

"Of je nu een collega of de manager bent, vraag aan werkende moeders wat ze nodig hebben", zegt ze. "Situaties kunnen op elkaar lijken, maar toch zijn ieders wensen en aanpak anders. Ga er nooit zomaar van uit dat iemand die terugkeert na ouderschapsverlof niet meer op zakenreis wil of niet geïnteresseerd is in het binnenhalen van de volgende opdracht. Ga er nooit zomaar van uit dat diegene niet méér verantwoordelijkheid wil. Vraag het gewoon."